Köpeklerde kabızlık: Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Köpeklerde kabızlık nedenleri

Kabızlık, köpek dostlarımızın sık yaşadığı sağlık problemlerinden biridir. Bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve dışkının sertleşmesi durumudur. Basit görünse de köpeğinizin yaşam kalitesini ciddi anlamda olumsuz etkileyebilir. Genellikle tedavi edilebilir ve önlenmesi mümkündür, ancak sürekliliği ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. 

İşte kabızlığa neden olabilecek bazı durumlar:

• Düşük lifli beslenme: Lif, köpeğin bağırsak sağlığını destekleyen ve genel sindirim fonksiyonlarını düzenleyen önemli bir besin maddesidir. Dışkının düzenli bir şekilde hareket etmesine yardımcı olur. Lif içeren gıdaların az tüketilmesi, dışkının sertleşmesine ve kabızlığa neden olabilir.
• Yetersiz su tüketimi: Sıvı eksikliği, dışkının sertleşmesine ve kabızlığa yol açabilir. Bu, özellikle köpeğinizin aşırı sıcak havalarda veya çok fazla egzersiz yaptıktan sonra yeterince su içmediği durumlarda daha sık görülür.
• Hareketsizlik: Düzenli egzersiz, bağırsakların düzenli hareketini destekler. Köpeğiniz yeterli egzersiz yapmıyorsa bağırsak hareketleri yavaşlayabilir ve sonrasında kabızlık sorunu yaşayabilir.

• Stres: Stres de köpeğin sindirim sistemini etkileyen ve kabızlığa neden olabilen faktörlerden biridir.
• İlaçlar: Özellikle ağrı kesiciler, antidepresanlar ve demir takviyeleri gibi bazı ilaçların yan etkilerinden biri de kabızlık olabilir.
• Bağırsak problemleri: Bağırsak tıkanıklığı, bağırsak hastalığı veya bağırsak kanseri gibi ciddi sağlık sorunları da kabızlığa neden olabilir.
• Yaşlılık: Yaşlılık nedeniyle köpeklerin aktivitelerinde azalma olabilir ya da genel sağlık sorunları nedeniyle kabızlık problemi yaşayabilirler.
• Mama değişimi: Ani mama değişiklikleri köpeklerde kabızlığa sebep olabilir, bu sebeple kademe kademe yapılmalıdır
• Ciddi sağlık sorunları: Kabızlık, prostat kanseri gibi ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bu sebeple mutlaka veteriner hekime başvurulmalıdır.

Köpeklerde ameliyat ya da kısırlaştırma sonrası kabızlık

Köpekler, cerrahi işlem veya kısırlaştırma sonrası anestezi ve hareketsizlikten kaynaklanan kabızlık yaşayabilir, ancak çoğunlukla bu geçici bir durumdur. Anestezik ajanlar, gastrointestinal sistem üzerinde yavaşlatıcı bir etkiye sahip olabilir ve bu da dışkılama sürecini geçici olarak durdurabilir veya yavaşlatabilir. Ayrıca operasyon sonrası hareketsizlik de başka bir kabızlık nedeni olabilir. 

Genellikle bu kabızlık durumu geçicidir ve birkaç gün içerisinde düzelir. Bu süreçte yukarıda bahsettiğimiz tedavi yöntemlerini uygulayabilirsiniz. Ancak egzersizleri köpeğinizin sağlık durumuna göre belirleyin, onu çok zorlayacak veya sağlığını tehlikeye atabilecek yoğun egzersizlerden kaçının.

Köpeklerde kabızlık belirtileri

• Dışkılama sırasında zorlanma
• Normalden daha az dışkı yapma veya hiç yapmama
• Dışkının sert ve kuru olması
• İştahsızlık veya kusma (kabızlığa eşlik eden bu belirti başka bir sağlık sorununun da işareti olabilir, böyle bir durumda mutlaka veteriner hekiminize danışın)
• Huzursuzluk, depresif ruh hali veya aktivite seviyesinde düşüş
• Karın şişliği veya dokunulduğunda ağrı

Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, öncelikle lifli beslenme, bol su içme ya da egzersiz gibi evde uygulayabileceğiniz tedavi yöntemlerini deneyebilirsiniz. Ancak, belirtiler hafiflemiyor veya kötüleşiyorsa, veteriner hekiminizle görüşmek en doğrusu olur. Bu belirtiler, kabızlık yanı sıra daha ciddi sağlık sorunlarının da göstergesi olabilir.

Köpeklerde kabızlığa ne iyi gelir?

Lifli beslenme

Lifli besinler köpeğinizin sindirim sistemi sağlığı için destekleyicidir. Çözünür ve çözünmez olarak iki tür lif vardır. Farklı işlevlere sahip bu lif türlerinin her ikisi de önemlidir. Çözünür lif, suyu bağırsağın içinde emer ve jele benzer bir yapı oluşturur. Bu süreç, sindirimi yavaşlatır, böylece köpeğiniz yediklerinden daha fazla besin maddesi alabilir. Çözünür lif ayrıca, dışkıyı yumuşatır ve bağırsak hareketlerini düzenler. Örneğin; yulaf, arpa, bezelye, elma çözünür lif içeren besinlerdir.

Çözünmez lif ise bağırsaklardan hemen geçerek bağırsak hareketlerini hızlandırır ve kabızlık veya ishali önler. Ayrıca, köpeğin tok hissetmesine yardımcı olarak fazla kilo almasını engeller. Buğday kepeği, mısır kepeği ve sebzeler çözünmez lif kaynaklarıdır.

Köpeğinizin tüketmesi gereken lif oranını genellikle veteriner hekim belirler, çünkü her köpeğin farklı beslenme ihtiyaçları vardır. Yaş, kilo, aktivite seviyesi ve genel sağlık durumu gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Lifli gıdaların aşırı tüketimi gaz, şişkinlik ve ishale neden olabilir, bu nedenle dikkatli bir şekilde beslenmeye dahil edilmelidir.

Su tüketimini artırma

Yeterli su tüketimi, dışkıyı yumuşatır ve geçişini kolaylaştırır. Ayrıca vücut işlevlerinin düzgün bir şekilde çalışmasına yardımcı olur, toksinleri atmasına yardımcı olur ve hücrelerin, dokuların ve organların düzgün çalışmasını sağlar.

Köpeğin günlük su ihtiyacı, genellikle ağırlığına, yaşına, aktivite seviyesine ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilse de genel kural, köpeğin her kilogram ağırlığı için yaklaşık 50-60 ml suya ihtiyacı olduğudur. Örneğin, 10 kg ağırlığında bir köpek günde yaklaşık 500 - 600 ml su tüketmelidir.

Köpeğinizin her zaman taze ve temiz suya erişimi olmalıdır. Ağız kuruluğu, koyu renkli idrar veya halsizlik gibi belirtiler köpeğinizin yeterince su tüketmediğinin işareti olabilir. Böyle bir durumda kabızlığı ve diğer sağlık sorunları önlemek için mutlaka daha fazla su tüketmesini sağlamalısınız.

Egzersiz

Egzersiz, köpeğin sindirim sistemi sağlığını destekleyen ve kabızlığı önlemeye yardımcı olabilecek önemli bir faktördür. Düzenli egzersiz, bağırsak hareketlerini uyarır ve sindirim sürecini hızlandırır. Köpeğinize her gün en az 40-50 dakika egzersiz yaptırın. Frizbi, saklambaç gibi çeşitli oyunlar, hızlı yürüşler veya koşu köpeğiniz için ideal ve eğlenceli egzersiz aktiviteleridir.

Köpeklerde kabızlık tedavisi

Yukarıda bahsettiğimiz lifli beslenme, bol su içme, düzenli egzersiz gibi ev tedavileri aslında tedavinin temelini oluşturur. Eğer bu önlemler işe yaramıyorsa veteriner hekimin tavsiyesi üzerine laksatifler ve dışkı yumuşatıcılar kullanılabilir.

Laksatifler ve dışkı yumuşatıcılar

Laksatifler genellikle suyun bağırsaklara çekilmesini sağlarlar, bu da dışkının daha yumuşak ve daha kolay geçmesine yardımcı olur. Laktuloz ve bisakodil gibi laksatifler köpeklere kabızlık için reçete edilebilir. Dışkı yumuşatıcılar da varolan dışkıyı yumuşatarak işe yarar. Dökülosit ve kolase kullanılan dışkı yumuşatıcılardan bazılarıdır. 

Ancak, herhangi bir laksatif veya dışkı yumuşatıcıyı köpeğinize vermeden önce mutlaka veteriner hekiminizle konuşmalısınız. Kullanım şekli, dozaj ve potansiyel yan etkiler konusunda veterinerinizin yönergelerini takip etmek çok önemlidir. Ayrıca unutmayın ki, bu tür ürünler genellikle geçici çözümlerdir ve altta yatan nedeni çözmezler. Eğer köpeğiniz düzenli olarak kabızlık sorunu yaşıyorsa, öncelikle buna neden olan sağlık sorununu çözmek gerekebilir. 

Köpeğimin kabız olmasını nasıl önlerim?

Yukarıda tedavi yöntemi olarak bahsettiğimiz lifli beslenme, bol su içme ve egzersiz aslında bir yandan da kabızlığı önleyici alışkanlıklardır. Ayrıca köpeğinizi düzenli olarak veteriner hekime götürmek, potansiyel sağlık sorunlarını erken aşamada tespit etmeye ve yönetmeye yardımcı olabilir. Bunların yanında kabızlığın, bazı ilaçların yan etkisi olabileceğini unutmayın. Eğer köpeğiniz kabızlığa neden olabilecek bir ilaç kullanıyorsa, bu yan etkiyi nasıl yönetebileceğiniz konusunda veteriner hekiminize danışın.